Programma 3. Ontmoeten, sport en cultuur

We verhogen de gemeentelijke bijdrage voor de GGD. Per saldo geeft dit een nadeel van € 197.000 voor 2024 en verder. De GGD voert reguliere basistaken en plustaken uit voor de gemeente. Per begroting 2024 hebben ze het basispakket geactualiseerd. Dit zorgt voor een toename van de gemeentelijke bijdrage per inwoner. De taken die nu behoren tot het lokaal accent worden grotendeels onderdeel van het basispakket. Hetzelfde geldt voor een deel van de plustaken. Ook komen er nieuwe taken bij m.b.t. de omgevingswet. Verder worden sommige bestaande diensten in het nieuwe basispakket ruimer dan wij tot op heden in Oss hebben ingezet, het gaat hier specifiek om diensten voor ouders van kinderen in kwetsbare situaties. We nemen in Oss op dit moment ook taken en diensten af die uniek zijn voor Oss en geen onderdeel zullen worden van het nieuwe basistakenpakket. Het gaat bijvoorbeeld om het leveren van extra data voor de wijkfoto, aansluiten bij de leersessies van de samenwerkwijze en ziekteverzuimbegeleiding in het basisonderwijs. De totale kosten stijgen met € 553.000. Een deel betalen we uit ons budget voor de plustaken (€ 57.000). Daarnaast betalen we € 300.000 uit de stelpost loon- en prijscompensatie omdat dit de indexatie van de bijdrage is die wordt doorgevoerd. Het restant van € 197.000 nemen we op als nadeel voor onze begroting.

We storten het saldo van de reserve Ontmoeten Ussen (afgerond € 250.000) in de reserve Integraal Voorzieningenbeleid (IVB). We oormerken dit bedrag van € 250.000 op basis van het raadsbesluit Ontmoeten Oss Noordwest (mei 2023) voor de reservering van een bijdrage aan inrichtingskosten voor het nieuwe wijkcentrum vanuit de reserve IVB.

We onttrekken € 25.000 uit de reserve Integraal voorzieningenbeleid voor de ontwikkeling locatie Zuidergebouw (Ontmoeten Oss-Zuid, Cito, scouting).

Begin april 2023 heeft de verkoop van het pand van De Groene Engel plaatsgevonden. Na aftrek van diverse kosten (afrekeningen energie etc.) in 2023 leidt dit tot een extra opbrengst in 2023 € 0,7 miljoen. Ook boeken we de huidige boekwaarde af in 2023. Vanaf 2024 vervallen jaarlijkse beheerkosten van het pand ter hoogte van € 12.000.

We hebben hogere kosten van € 81.000 voor het aanpakken van klimaatklachten bij MFA de Meteoor. We hebben onderzoek gedaan en oplossingen voor de installatie en de inregeling zijn noodzakelijk. We willen de installatie verbeteren en opnieuw inregelen. Door het aanpassen en beter inregelen van de installaties worden de gebruikers van MFC de Meteoor in staat gesteld beter te sturen op het klimaat en ventilatie en ook energieverbruik. Hierdoor zullen de klachten bij gebruik verdwijnen en gebruikers zullen gebruik blijven maken van het gemeenschapshuis. Met de aanpassingen kan MFC de Meteoor als gemeenschapshuis passende programmering blijven aanbieden en voorkomen we dat zij in de financiële problemen komt. Nadat de installatie en de inregeling zijn aangepakt, zullen we aanvullend klimaat en ventilatie blijven monitoren en daar waar nodig verbeteren. De aanpassingen zorgen niet voor een verlenging van de levensduur van de installatie. We betalen deze kosten uit de reserve voor verduurzaming van het gemeentelijk vastgoed.

We hebben hogere kosten van € 222.000 door het aanpakken van klimaatproblemen bij MFA Lith. Voor het verbeteren en aanpassen van de installatie en het gebouw om zo de jaarlijkse energielasten te verlagen hebben we € 152.000 nodig. Deze aanpassingen aan de installaties in MFA Lith – en daarmee samenhangend het reduceren van de energielasten - zal ervoor zorgen dat de gebruikers van MFA Lith op lange termijn een gezonde exploitatie kunnen realiseren. Daarnaast draagt deze investering ook bij aan de verduurzamingsambities. We compenseren de hoge energielasten voor de jaren 2020 tot en met 2024. Dit kost € 70.000. Na het inregelen van de installaties is het binnenklimaat beter te sturen en kunnen gebruikers de reële energielasten opnemen in de begroting. In totaal hebben we € 222.000 aan hogere kosten. Dit betalen we uit de reserve voor verduurzaming van het gemeentelijk vastgoed.

Het investeringsplan voor ontmoeten, sport en onderwijs is geactualiseerd. Hierbij zijn nieuwe projecten toegevoegd (deze zijn opgenomen onder nieuw beleid) en er zijn bestaande projecten doorgeschoven (deze zijn opgenomen als 3O ontwikkeling). De 3O ontwikkeling voor sport zorgt voor een voordeel van € 0,3 miljoen. Dit voordeel ontstaat voordeel door verschuiven van investeringen in de tijd. De uitvoering van de investeringen in de gymzaal Verdistraat schuift door naar 2025. Daarnaast stellen we een aantal investeringen uit tot na 2027. Het gaat hier om sporthal De Hoge Graaf en gymzaal Ruwaard II. Dit zorgt voor een voordeel voor de periode 2024 – 2027. De aanwezige boekwaarde voor voorbereidingskrediet binnen Ruwaard II boeken we af. De investeringsbedragen van de kunstgrasvelden in het investeringsplan zijn aangepast naar actuele prijzen. De investeringen van gymzaal van Hoefeind I en Gabriël zijn niet meer apart opgenomen, omdat deze zijn opgenomen in het totaalproject.

Het investeringsplan voor ontmoeten, sport en onderwijs is geactualiseerd. Hierbij zijn nieuwe projecten toegevoegd (deze zijn opgenomen onder nieuw beleid) en er zijn bestaande projecten doorgeschoven (deze zijn opgenomen als 3O ontwikkeling). De 3O ontwikkeling zorgt voor ontmoeten voor een voordeel van € 56.000. Voor ontmoeten in Macharen is de beoogde investering € 5,6 miljoen. We voorzien de oplevering pas in 2027. Hierdoor zijn de investeringslasten van deze investering niet meer opgenomen in de programmabegroting 2024-2027.

Voor de periode 2023 tot en met 2026 ontvangen wij van het Rijk € 1,7 miljoen (2023), aflopend naar € 1,3 miljoen (2026). We ontvangen deze bedragen voor preventie, sociale basis en sport & bewegen. Voor het uitvoeren van deze activiteiten hebben we een brede specifieke uitkering bij het Rijk aangevraagd: Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA). Bestaande middelen voor uitvoering van het lokale sportakkoord, de Brede regeling Combinatiefunctionarissen, Terugdringen gezondheidsachterstanden (GIDS) en Kansrijke start zijn opgenomen in deze uitkering. De uitkering is uitgebreid met nieuwe programma’s waaronder Mentale Gezondheid, Leefomgeving en Valpreventie. Deze brede specifieke uitkering is voor alle gemeenten beschikbaar gesteld. De stip op de horizon is een gezonde generatie in 2040. Vooralsnog is de verwachting dat de inzet voor uitvoering binnen reguliere- en GALA middelen worden gedekt.

We vragen een structureel bedrag van € 20.000 voor de programmalijn Theater van de Stad van De Lievekamp. Het project Theater van de Stad van De Lievekamp is geëvalueerd en succesvol bevonden. Het project stelde zich ten doel om kwetsbare, achtergestelde of minder zichtbare doelgroepen aan cultuur, aan elkaar en aan de samenleving te verbinden met de podiumkunsten en het theater als middel.

We investeren extra binnen het beleidsveld Sport. Dit zorgt voor een hogere investeringslast van structureel € 293.000. Dit wordt veroorzaakt door een aantal investeringen. Voor de uitvoering van sporthal Ussenstelt is € 3,5 miljoen extra nodig. In de begroting 2023 was geld opgenomen voor Ontmoeten Oss Noord-West. Voor ontmoeten is reeds geld door de Raad beschikbaar gesteld. Het resterende budget dat overbleef vanuit Ontmoeten Oss Noord-West (€ 2,4 miljoen) is te laag voor de nieuwbouw sporthal Ussenstelt. Aanvullend is een bedrag nodig van circa € 3,5 miljoen. De beoogde oplevering is 2026. Het plan voor de open Sportclub Herpen is aangepast. Het plan is om te investeren in de accommodatie, het kunstgrasveld en bootcamp stellages. Dit zorgt voor een hogere investering van € 1,4 miljoen t.o.v. vorig investeringsplan. De beoogde oplevering is in 2024. Voor het aanleggen van een kunstgrasveld bij sportpark de Koppelsteeg is in 2024 € 600.000 aangevraagd met dit investeringsplan. Voor gymzaal Verdistraat is al een investeringskrediet aanwezig van circa € 600.000. Deze is gebaseerd op renovatie binnenzijde. Om nieuwbouw te kunnen realiseren vragen we met dit investeringsplan € 1,9 miljoen extra investeringskrediet aan met beoogde oplevering in 2025.

We investeren extra binnen het beleidsveld Ontmoeten. Dit zorgt voor een hogere investeringslast van structureel € 128.000. Door uitstel van de uitvoering van de investering in Vidi Reo is er in de jaren 2024 tot en met 2026 sprake van een incidenteel voordeel van afgerond € 0,1 miljoen. De extra investeringskosten worden veroorzaakt door Vidi Reo en de implementatie van huiskamer Thuis in de buurt. Het plan voor de investering in Vidi Reo Ravenstein wordt verhoogd van € 3,0 miljoen naar € 5,5 miljoen. De beoogde oplevering is in 2026, waardoor de kapitaallasten pas in 2027 zichtbaar zijn. Dit zorgt voor een voordeel in de jaarschijven 2024 t/m 2026. Voor de implementatie huiskamer Thuis in de buurt vragen we € 685.000 investeringskrediet aan. Voor diverse panden zijn investeringen nodig om de look & feel aan te passen in huiskamer en keukenvoorziening. Beoogde oplevering in 2026.

We stellen voor om structureel € 440.000 beschikbaar te stellen voor het nieuwe theater de Lievekamp. De bouwkosten stijgen 7,4% als gevolg van de algemene prijsontwikkeling van zomer 2022 tot heden. In het Voorlopig Ontwerp onderzoeken we optimalisaties in het ontwerp en vragen we subsidies aan. Door de stijging van de bouwprijzen nemen de kapitaallasten toe met € 160.000. Door de stijging van de rente nemen de kosten toe met € 280.000. We zien dat de rente het afgelopen (half) jaar sterk is gestegen. Dit heeft nadrukkelijk effect voor onze begroting. De huidige rente om voor de lange termijn te lenen ligt op dit moment voor de gemeente tussen de 3 en 4%. Onze gemiddelde rentepercentage is op dit moment 1,1%. We verwachten dat onze gemiddelde rente de komende jaren tot en met 2031 stijgt naar 1,9% en uiteindelijk naar 2,3%. Om te komen tot een financieel aanvaardbaar en betaalbaar plan zien we de volgende lijnen om de structurele kosten te beperken: Keuzes in het V.O. om de (stijging van de) bouwsom te verlagen, aanvraag van (Europese) subsidie(s), het gebruik van een langere afschrijvingstermijn dan standaard en optimalisaties in de businesscase (exploitatie) van De Lievekamp.

We vragen € 600.000 om de speelcapaciteit voor het voetbal voor Ravenstein tijdelijk te faciliteren. In Ravenstein wordt een woningbouwprogramma Stationskwartier voorbereid. Bij deze ontwikkeling is het van belang dat de voetbalvereniging in Ravenstein wordt verplaatst. De gemeenteraad heeft via een amendement besloten dat er voldoende speelcapaciteit gecreëerd moet worden. We stellen voor om dit te betalen uit de algemene reserve.

We stellen voor om structureel € 270.000 beschikbaar te stellen voor het opvangen van de kostenstijgingen voor het nieuwe zwembad door de gestegen rente. Door deze rentestijging stijgen de jaarlijkse kosten met € 270.000. We zien dat de rente het afgelopen (half) jaar sterk is gestegen. Dit heeft nadrukkelijk effect voor onze begroting. De huidige rente om voor de lange termijn te lenen ligt op dit moment voor de gemeente tussen de 3 en 4%. Ons gemiddelde rentepercentage is op dit moment 1,1%. We verwachten dat onze gemiddelde rente de komende jaren tot en met 2031 stijgt naar 1,9% en uiteindelijk naar 2,3%. Dit leidt tot hogere kosten, maar hiermee houden we ons ambitieniveau wel instant. In december 2022 zijn de kaders voor het nieuwe zwembad voorgelegd aan de raad. Naar aanleiding daarvan heeft de raad besloten om deze goed te keuren en de bijdrage aan het zwembad structureel met € 400.000 te verhogen. Ten opzichte van de programmabegroting 2023-2026 zijn de verwachte bouwkosten met € 7,4 miljoen gestegen tot € 46,1 miljoen. Daardoor nemen de kapitaallasten toe. De stijging van de kapitaallasten (afschrijving en 1,1% rente) worden taakstellend opgevangen in de businesscase van het nieuwe zwembad. Naast stijging van de bouwprijzen is ook sprake van stijging van financieringsrente. We houden rekening met een rekenrente van 1,9% tegenover vorig jaar 1,1%. We stellen voor deze stijging mee te nemen in de bijdrage van het zwembad ter hoogte van € 270.000.

We vragen voor de jaren 2023 en 2024 een incidentele bijdrage van € 323.000 (2023) en € 287.000 (2024) voor de te verwachte exploitatietekorten van Cultuurpodium Groene Engel. Onder andere door de effecten vanuit de COVID-19 crisis en de recente energiecrisis is de financiële basis kritisch. Ook de businessplan is financieel niet haalbaar. Meerjarig staat de begroting sterk onder druk. Mogelijk is de basisfinanciering van de Groene Engel te krap. Naar de toekomst toe voeren we een onderzoek uit naar een meer passende en stabielere subsidiemethodiek voor de Groene Engel, waarbij we meer in gesprek gaan en afspraak over de activiteiten en de mate waarin we deze als gemeenten subsidiëren. Een voorstel voor een stabielere en structurele oplossing leggen we in 2024 voor aan de raad. Tot die tijd verstrekken we een extra subsidie voor 2023 en 2024.

We vragen voor de jaren 2023 en 2024 een incidentele bijdrage van € 183.000 (2023) en € 246.000 (2024) voor de te verwachte exploitatietekorten van de Muzelinck. Onder andere door de effecten vanuit de COVID-19 crisis en de recente energiecrisis is de financiële basis kritisch. Ook meerjarig staat de begroting sterk onder druk. Mogelijk is de basisfinanciering van de Muzelinck te krap. Naar de toekomst toe voeren we een onderzoek uit naar een meer passende en stabielere subsidiemethodiek voor de Muzelinck, waarbij we meer in gesprek gaan en afspraak over de activiteiten en de mate waarin we deze als gemeenten subsidiëren. Een voorstel voor een stabielere en structurele oplossing leggen we in 2024 voor aan de raad. Tot die tijd verstrekken we een extra subsidie voor 2023 en 2024.

We vragen een bedrag van € 30.000 voor een nieuw in te stellen kunst- en cultuurprijs die we eenmaal in de drie jaar gaan uitreiken. We nemen nu de bedragen voor 2024 en 2027 op. Via een motie heeft de gemeenteraad ons gevraagd om een kunst- en cultuurprijs in te stellen in de gemeente Oss. Oss is trots op haar kunstenaars, amateurbeoefenaars, kunstverenigingen en onze professionele cultuurinstellingen. We willen de culturele infrastructuur versterken maar ook ruimte maken voor een extra waardering van kunstinitiatieven en kunstenaars. We schatten de kosten voor de prijzen en organisatie gezamenlijk in op € 30.000. Het eerste jaar van uitreiken wordt 2024. Eind 2023 willen we aan de hand van een voorstel in gesprek met de gemeenteraad.

Voor de uitvoering van de projecten uit het investeringsplan voor onderwijs, sport en ontmoeten (MIP) hebben we extra capaciteit nodig. De extra kosten hiervan zijn jaarlijks € 334.000. We vragen een uitbreiding in formatie van 3,3 fte voor uitvoering van projecten uit het MIP (1,5 fte bij afdeling projectenbureau en 1,8 fte bij afdeling vastgoedmanagement). Voor de programmabegroting 2024-2027 hebben wij het meerjarig investeringsplan (IVP) aangepast, waarbij we rekening hebben gehouden met de onderlinge afhankelijkheid van projecten en een logische volgorde van realisatie. Wanneer we alle projecten willen kunnen gaan realiseren is een structurele uitbreiding van formatie nodig.

We onttrekken in 2024 € 600.000 uit de algemene reserve voor de tijdelijke kosten Onder d'n Plag.

We stellen voor om € 60.000 beschikbaar te stellen in 2024 en vanaf 2025 € 90.000 voor ondersteuning en professionalisering van evenementen. Op het gebied van evenementen willen zowel intern een slag maken om de kwaliteit te kunnen leveren die gewenst is, als een rol pakken in het ondersteunen van de vrijwilligers en organisatoren om te komen tot een goede evenementenaanvraag. Mooie evenementen waarbij oog is voor ondersteuning van vrijwilligers, veiligheid en het beperken van overlast is het uitgangspunt. Om hier stappen in te maken hebben we extra capaciteit nodig. De extra kosten zijn jaarlijks € 90.000 (1 fte) voor het Vergunning, toezicht en handhaving (VTH). Binnen programma 8 vragen we nog 0,5 fte bij team Openbare orde en veiligheid.

We ontvangen in 2024 en 2025 € 23.000 en vanaf 2026 jaarlijks € 21.000 voor de uitvoering van maternale kinkhoestvaccinatie.